
Բաժանորդագրվեք araratnews-ի տելեգրամ ալիքին։
Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC) ներկայացնում է Հայաստանում իրականացված նորագույն գիտական հետազոտության արդյունքները, որոնք բացահայտել են գիտության համար բացարձակապես նոր 10 տեսակի թիթեռներ և առաջին անգամ Հայաստանում արձանագրել 43 այլ տեսակներ:
Հեղինակավոր Revue Suisse de Zoologie գիտական հանդեսում հրապարակված «Հայաստանից Coleophoridae ընտանիքի նոր կամ քիչ հայտնի տեսակներ և նոր գրանցումներ (Lepidoptera)» վերնագրով հետազոտությունը, որն իրականացրել է Ջորջիո Բալդիցոնեն (2024), հիմնված է 2019 և 2022 թվականներին Ուրցաձորի տարածքում և Գոռավանի ավազուտների ազգային արգելավայրում իրականացված դաշտային աշխատանքների վրա: Հետազոտության մեթոդաբանությունը Հիմնադրամի աջակցությամբ իրականացված այս հետազոտությունում ներառել է դաշտային ինտենսիվ նմուշառում և Coleophoridae ընտանիքի տեսակների համակարգված փաստագրում: Գիտնականները նույնականացրել են ընդհանուր 72 տեսակ, որոնցից 43-ը Հայաստանում առաջին անգամ են արձանագրվել, իսկ 10-ը նկարագրվել են որպես գիտության համար բոլորովին նոր տեսակներ:
Հիմնական բացահայտումները
Հետազոտության արդյունքում հայտնաբերվել են հետևյալ նոր նկարագրված տեսակները.
• Coleophora savenkovi
• C. paracoriacea
• C. rowecki
• C. sanctuariella
• C. lepida
• C. iucunda
• C. hispida
• C. anomala
• C. gorovanensis
• C. finitima
Այս բացահայտումներն ընդգծում են Հայաստանի էկոհամակարգերում առկա հարուստ կենսաբազմազանությունը: Հետազոտության թիրախային տարածքները՝ Գոռավանի ավազուտների Artemisia կիսաանապատային միջավայրը և Ուրցաձորի էկոլոջի մոտակայքում գտնվող սուբալպյան մարգագետինները, պարզվում է, աջակցում են Coleophoridae ընտանիքի տեսակների բազմազան համակեցությանը: Բացի դրանից՝ հետազոտությունը վերանայում է մի շարք տեսակների տարածման արեալը, այդ թվում փաստագրելով C. zofodella տեսակի առաջին եվրոպական հայտնաբերումը:
Նշանակությունը բնապահպանության համար
Հիմնադրամի տեսանկյունից այս տաքսոնոմիական առաջընթացը ոչ միայն կարևոր է գիտական հանրության համար, այլև ունի խոր բնապահպանական նշանակություն: Հետազոտությունն ընդգծում է Ուրցաձորի և Գոռավանի ավազուտների տարածաշրջանների էկոլոգիական կարևորությունը որպես կենսական նշանակության բնակավայրեր: Սակայն այն նաև ուշադրություն է հրավիրում բնապահպանական պոտենցիալ սպառնալիքների վրա, ինչպիսիք են գերարածեցումը և ռեսուրսների արդյունահանումը, որոնք կարող են վտանգել այս փխրուն էկոհամակարգերը: