Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովը (ԵԽԽՎ) բանաձև է ընդունել Pegasus և այլ լրտեսական ծրագրերի օգտագործման վերաբերյալ, որտեղ կոչ է անում բացահայտել ԵԽ 5 անդամների կառավարությունների, այդ թվում՝ Ադրբեջանի կապը այդ ծրագրերի հետ, և երեք ամսում դրանց վերաբերյալ տեղեկատվություն տրամադրել:   

Ըստ զեկույցի՝ 2021 թվականի հուլիսին հետաքննող լրագրողների միջազգային կոալիցիան հրապարակել է տեղեկատվություն ավելի քան 50 000 հեռախոսահամարների արտահոսքի մասին, որոնք նույնականացված են որպես պոտենցիալ թիրախներ NSO Group-ի հաճախորդների կողմից՝ իսրայելական ընկերության, որը մշակում և գլոբալ շուկա է հանում Pegasus կոչվող լրտեսող ծրագիրը:  Այս ցուցակում ներառված էին իրավապաշտպաններ, քաղաքական հակառակորդներ, իրավաբաններ, դիվանագետներ, պետությունների ղեկավարներ և մոտ 200 լրագրող՝ 24 երկրներից։ Աշխարհի 11 երկրներ ճանաչվել են որպես պոտենցիալ NSO հաճախորդներ, այդ թվում՝ Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկու երկրներ՝ Ադրբեջանը և Հունգարիան:

Հետագա հետաքննական զեկույցները, այդ թվում՝ Տորոնտոյի համալսարանի CitizenLab-ի կողմից, պարզել են, որ Եվրոպայի խորհրդի անդամ մի քանի պետությունների կառավարություններ ձեռք են բերել և օգտագործել Pegasus-ը սեփական քաղաքացիների թիրախավորված հսկողության համար: 

Հայտնի է, որ Pegasus-ը վաճառվել է Եվրամիության առնվազն 14 երկրների, ծանրակշիռ ապացույցներ կան, որ Ադրբեջանը նույնպես օգտագործել է դա, այդ թվում՝ Հայաստանի հետ հակամարտության ժամանակ։

Վեհաժողովը այնուհետև նշում է, որ «Pegasus նախագծի» բացահայտումների համաձայն, Ադրբեջանը օգտագործել է նաև Pegasus-ը, այդ թվում՝ լրագրողների, անկախ լրատվամիջոցների սեփականատերերի և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների դեմ։ Վերջին զեկույցները բացահայտում են դրա կիրառումը Հայաստան-Ադրբեջան հակամարտության հետ կապված՝ Հայաստանում աշխատող 12 անձանց, այդ թվում՝ Հայաստանի պետական պաշտոնյայի նկատմամբ, ինչը, կարծես, անդրազգային նպատակային հսկողության օրինակ է:

ԵԽԽՎ-ն հանձնարարել է անհապաղ և ամբողջությամբ հետաքննել լրտեսող ծրագրերի չարաշահման բոլոր դեպքերը, պատժել ցանկացած հայտնաբերում և փոխհատուցում տրամադրել զոհերին:

868