Անցյալ կիրակի Ադրբեջանը եւ Հայաստանը հրադադարի մասին համաձայնագիր ստորագրելուց 26 տարի անց, որին դրանից ի վեր քիչ թե շատ հետեւում էին, Լեռնային Ղարաբաղում կրկին կատաղի մարտեր սկսեցին: Ինչո՞ւ հենց հիմա. նախ` այն պատճառով, որ փոխադարձ ջղայնությունը վաղուց է կուտակվել, եւ երկրորդ` քանի որ այժմ հատուկ պատմական պահ է, գրում է Թոմաս դե Վաալը:

 

Հարկ է հիշեցնել, որ խոսքը հետխորհրդային տարածքում ամենաերկար էթնոտարածքային հակամարտության մասին է: Սկսելով 1988 թվականին քաղաքական հակասություններից` այն Միխայիլ Գորբաչովին ստիպեց շատ անքուն գիշերներ անցկացնել: Երբ ԽՍՀՄ-ը փլուզվեց, հակամարտությունը վերածվեց զինված առճակատման անկախ պետություններ դարձած Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ:

 

Պատերազմն ավարտվեց 1994 թվականին Ռուսաստանի միջնորդությամբ կնքված զինադադարի պայմանագրով եւ նշանավորեց հայերի հաղթանակը ռազմի դաշտում: Սակայն հակամարտությունն ինքնին մնաց չլուծված: Ադրբեջանը կորցրեց ոչ միայն բուն Ղարաբաղը, որտեղ հայերը կազմում էին բնակչության մեծամասնությունը դեռ խորհրդային տարիներին, այլեւ` մասամբ կամ ամբողջությամբ յոթ շրջան, որոնք երբեք վեճի առարկա չեն եղել, սակայն մինչ այժմ վերահսկվում են հայկական ուժերի կողմից:

 

1994 թվականից հետո շփման գիծը, որպես կանոն, հանգիստ էր, սակայն երկու կողմերի ագրեսիվ հռետորաբանությունը երբեք չէր դադարում: Ղարաբաղում խաղաղապահներ չկային, ընդ որում՝ երկու երկրներն էլ ջանասիրաբար ավելացնում էին իրենց ռազմական հզորությունը․ ծանր հրետանի, հարվածային ինքնաթիռներ, անօդաչու թռչող սարքեր եւ հեռահար հրթիռներ էին գնում:

 

Ամբողջական նյութը՝ սկզբնաղբյուրում:

799