Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը մամուլի ասուլիսում պատասխանել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացին և Արցախի կարգավիճակի խնդրին վերաբերող հարցին։
«Դեռևս 2012 թվականին մենք ունեինք առաջարկներ, որոնք ընդունվելու դեպքում կարող էին մեկընդմիշտ փակել այս խնդիրը, հուսով եմ, այդ ժամանակաշրջանից ի հայտ եկավ Ղարաբաղի կարգավիճակը հետաձգելու հայեցակարգը։ Հայեցակարգը պարզ էր. հայերը լքում են Ղարաբաղի շուրջ հինգ ադրբեջանական շրջանները՝ թողնելով երկու շրջան, որոնք կապում են Հայաստանը Ղարաբաղի հետ, և այս երկու շրջանների ճակատագիրը կորոշվի Ղարաբաղի կարգավիճակի որոշման հետ մեկտեղ: Հենց այդ ժամանակ առաջին անգամ ի հայտ եկավ կարգավիճակը հետագային թողնելու հասկացությունը։ Այն նախատեսված էր հաջորդ սերնդի համար»,- ասել է Լավրովը։
Հետո, ըստ նրա, 2020 թվականի աշնանը պատերազմ եղավ, որը կանգ առավ նախնական շփումների փուլում, երբ եռակողմ հայտարարություններ էին նախապատրաստվում, երեք եռակողմ գագաթնաժողով անցկացվեց՝ երկուսը Մոսկվայում, մեկը՝ Սոչիում։
«Ելնելով դրանից՝ Ռուսաստանը ձևակերպեց խաղաղության պայմանագրի իր տարբերակը, որը կողմերին փոխանցվեց գարնանը։ Ադրբեջանական կողմն ասել է, որ պատրաստ է աջակցել գրեթե ամեն ինչին, սակայն կարգավիճակի հարցը պետք է հետագայում մշակվի»,- ասել է ՌԴ ԱԳ նախարարը։
Նա հիշեցրեց, որ հոկտեմբերի վերջին Սոչիում կայացած հանդիպման ժամանակ ցանկություն կար վերադառնալ այս հարցին և հասկանալ, թե ինչպես են մեր գործընկերները պատրաստ գործել այդ ջենտլմենական ըմբռնման հիման վրա՝ բոլոր հարցերը լուծելու և Ղարաբաղի կարգավիճակը ավելի ուշ թողնելու համար։
«Բայց երբ նրանք՝ Ադրբեջանի նախագահն ու Հայաստանի վարչապետը, ժամանեցին Սոչի, Պրահայից բերեցին հենց այն փաստաթուղթը, որտեղ ասվում էր, որ ցանկանում են խաղաղության պայմանագիր ստորագրել՝ առաջնորդվելով ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ և Ալմա-Աթայի հռչակագրով։ Իսկ ԱՊՀ-ի ստեղծման մասին Ալմա-Աթայի հռչակագրում հստակ ասվում է, որ նոր պետությունների միջև սահմանները հիմնվելու են նախկին ԽՍՀՄ միութենական հանրապետությունների վարչական սահմանների վրա, մինչդեռ Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզը ակնհայտորեն եղել է Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության կազմում», - ընդգծել է Լավրովը։
«Ուստի, այս պայմանագիրը ստորագրելիս մեր հայ գործընկերները մեզ ասում են. «Ռուսաստանը թող հաստատի իր առաջարկները Ղարաբաղի կարգավիճակի վերաբերյալ»,- «դուք ինքներդ հասկանում եք դա բանակցություններ վարելու օպերայից չէ, այլ տեղից է»,- նշել է Լավրովը։